Męczyłam się z tą książką co najmniej rok. Czy było warto? Chyba tak.
Bardzo ciężko się ją czyta pod kątem językowym, ponieważ pomiędzy filozoficznymi, górnolotnymi zdaniami na 4 wersy, wplecione są również teksty źródłowe, a potem nagle akapit wyjaśniejący rzeczy bezpośrednio. Trudno "popłynąć" z tekstem, że tak to ujmę.
Z drugiej strony wymusza to większe skupienie, a idee przedstawione w książce chociaż może są proste, to niekoniecznie łatwe do zrozumienia.
Z pewnością nie jest to słownik symboli, ani nawet do końca analiza porównawcza mitów, a bardziej manifest filozoficzny o psychicznej potrzebie i celu poznania głębi własnej psychiki i doświadczeń transcendentalnych.

Męczyłam się z tą książką co najmniej rok. Czy było warto? Chyba tak.
Bardzo ciężko się ją czyta pod kątem językowym, ponieważ pomiędzy filozoficznymi, górnolotnymi zdaniami na 4 wersy, wplecione są również teksty źródłowe, a potem nagle akapit wyjaśniejący rzeczy bezpośrednio. Trudno "popłynąć" z tekstem, że tak to ujmę.
Z drugiej strony wymusza to większe skupienie, a...

Do książki Josepha Campbella nawiązuje wiele dzieł popkultury i nic w tym dziwnego, gdyż "Bohater o tysiącu twarzy" jest praktyczny poradnikiem tworzenia mitycznej opowieści i kompedium motywów uniwersalnych dla ludzkości.
Książkę polecam szczególnie wszelkim opowiadaczom: pisarzom, reżyserom, mistrzom gier fabularnych i gawędziarzom, gdyż zawiera wspólne dla różnych narracji elementy powołania, wyprawy i powrotu bohatera umieszczonych w szerszym, kosmicznym kontekście stwarzania, umierania i odradzania się świata.
Wielu twórców inspirowało się zawartymi w niej tezami, część próbowała prowadzić narrację swoich opowieści w kontrze do opisanych motywów mitologicznych, ale percepcja tej książki stale rezonuje w kulturze globalizującego się świata.

Do książki Josepha Campbella nawiązuje wiele dzieł popkultury i nic w tym dziwnego, gdyż "Bohater o tysiącu twarzy" jest praktyczny poradnikiem tworzenia mitycznej opowieści i kompedium motywów uniwersalnych dla ludzkości.
Książkę polecam szczególnie wszelkim opowiadaczom: pisarzom, reżyserom, mistrzom gier fabularnych i gawędziarzom, gdyż zawiera wspólne dla różnych...

Nie wiem dlaczego, ale myślałam, że książka pt. Bohater o tysiącu twarzy jest o filozofii, a nie jest. Owszem, są to rozważania, ale na temat psychologii i roli mitu w budowie cywilizacji i społeczeństw. I przyznaję, zafascynowały mnie, bo nigdy wcześniej w ten sposób o mitach nie myślałam.

Campbell rozkłada na części pierwsze wszelkie mitologie oraz historie religijne i pokazuje schematy, na podstawie których są one zbudowane. Okazuje się, że wszystkie są w pewien sposób podobne i pomimo pewnych różnic, więcej w nich zgodności. Autor przekonuje, że te podobieństwa tworzą monomit, czyli (upraszczając) jedną historię w wielu wersjach, różniących się tylko pewnymi szczegółami, które nie wnoszą kategorycznych zmian dla ich znaczenia.

🦸‍♀️ Bohater o tysiącu twarzy

Autor tłumaczy symbolikę różnych wydarzeń i postaci jako elementów, dzięki którym jesteśmy w stanie lepiej rozumieć sami siebie i otaczający nas świat. Bohater o tysiącu twarzy to w pewien sposób książka zarówno o mitologii, jak i psychologii i storytellingu – na meta poziomie wyjaśnia, z jakich elementów powstaje opowieść. Żeby to zobrazować przytacza obszerny wybór cytatów m.in. z mitologii, Biblii i innych świętych ksiąg religijnych.

Campbell zestawia różne postaci m.in. Jezusa, Mahometa czy Buddę, i tłumaczy ogólny wzór, co sprawia, że faktycznie podobieństwa są wyraźne. Różnice zaś, jak autor twierdzi, są potrzebne, ponieważ lepiej dopasowują opowieść do różnych części świata. Nie ma jednej historii, która będzie pasowała wszystkim, bo ludzie sa różni także dzięki temu, gdzie mieszkają.

🦸‍♀️ Odrobina wysiłku

Książka dzieli się na dwie części. W pierwszej jest omówienie wypraw bohaterów i o ile ona jest dość przystępna, to druga, o cyklu kosmogonicznym, już nieco mniej. Trzeba włożyć więcej wysiłku w zrozumienie przesłania autora, ale nie wiem właściwie dlaczego odniosłam takie wrażenie. Może to tylko kwestia bardziej abstrakcyjnego tematu i obszerniejszych przykładów, które podaje Campbell, przez co trudniej złapać kontekst całości.

Ale warto trochę się postarać dla wszystkich smaczków. W jednym miejscu autor przytacza mitologię indyjską, która może pomóc odpowiedzieć na pytanie, co było pierwsze: jajko czy kura – wg świętych tekstów indyjskich świat na początku był niebytem, który przeobraził się w jajko.

🦸‍♀️ Funkcja mitów kiedyś i teraz

Choć autor przytacza wielu badaczy mitów i ich interpretacje ich funkcji, to sam przekonuje, że najważniejszą rolą mitów było ukazanie człowiekowi szerszej perspektywy jego własnego życia jako jednostki w całym społeczeństwie. Mity miały za zadanie przekonać człowieka, “że ma oparcie w innych”. Niestety wraz z rozwojem technologicznym pierwotna funkcja mitów się wypaliła. Świat zmienił się tak mocno, że ta formuła zwyczajnie przestała działać.

W epilogu znajdziemy świetne podsumowanie znaczenia mitologii obecnie. Campbell przekonuje, że niektóre z przekazywanych wzorców stały się nie tylko nieaktualne, ale też szkodliwe i że teraz to nie społeczeństwo powinno prowadzić bohatera, a odwrotnie, ale pamiętając przy tym, że wszystko jest jednym i każdy ma wszystko. Brzmi enigmatycznie, wiem. Żeby to dokładniej zrozumieć, najlepiej sięgnąć po książkę.

Nie wiem dlaczego, ale myślałam, że książka pt. Bohater o tysiącu twarzy jest o filozofii, a nie jest. Owszem, są to rozważania, ale na temat psychologii i roli mitu w budowie cywilizacji i społeczeństw. I przyznaję, zafascynowały mnie, bo nigdy wcześniej w ten sposób o mitach nie myślałam.

Campbell rozkłada na części pierwsze wszelkie mitologie oraz historie religijne i...

Czytałam o tej książce wielokrotnie, nie tylko w tekstach z dziedziny socjologii, mitologii czy religioznastwa, ale przede wszystkim w poradnikach jak opowiadać historii, opowiadać o sobie, w tekstach o content marketingu i ogólnie marketingu. Dziesiątki autorów inspirują się dziełem Campbella, tworząc własne teorie i sposoby na opowiadanie ciekawych historii. No i wiadomo, że najfajniejsze części Gwiezdnych Wojen (cz. 4, 5, 6) powstały właśnie w oparciu o tę książkę i po konsultacjach z Campbellem. Postanowiłam zatem sięgnąć do źródła.

Na początek disclaimer: to nie jest tekst “do poduszki”. Według mnie czytelnik najwięcej skorzysta z głębi myśli Campbella przy podwójnym espresso. Rano, z czystą i chłonną głową. To nie jest też książka, przez którą trzeba się spieszyć. Warto pomedytować nad każdym rozdziałem i zastanowić się nad możliwym praktycznym zastosowaniem treści. Niemniej jednak jest to książka, którą warto przeczytać.

Nie tylko pokazuje szkielet pisania wszystkich filmów fabularnych, ale stanowi wgląd w wewnętrzną przestzeń nas samych. Ostatecznie to my jesteśmy głównym bohaterem naszego życia i warto pomyśleć o sobie właśnie w ten sposób. Może nasze “porażki” to jedynie “przygody”? Zachęcam do zabawy w przedstawienie siebie jako bohatera 🙂.

Mój ulubiony cytat:
„Główną funkcją mitologii i obrzędów było zawsze dostarczanie symboli, która uskrzydlają ducha, w przeciwieństwie do innych stałych ludzkich wyobrażeń, które ściągają go na dół. Prawdę mówiąc, nie jest wykluczone, że bardzo wiele przypadków nerwic w naszych czasach bierze się stąd, że jesteśmy pozbawieni takiej skutecznej pomocy duchowej. Nie zostaliśmy wyzwoleni od obrazów z okresu dzieciństwa, a przez to czujemy niechęć do przejścia niezbędnych dla wieku dorosłego przeobrażeń.” s. 15.

Czytałam o tej książce wielokrotnie, nie tylko w tekstach z dziedziny socjologii, mitologii czy religioznastwa, ale przede wszystkim w poradnikach jak opowiadać historii, opowiadać o sobie, w tekstach o content marketingu i ogólnie marketingu. Dziesiątki autorów inspirują się dziełem Campbella, tworząc własne teorie i sposoby na opowiadanie ciekawych historii. No i wiadomo,...

Książka wydaje się gruba i ciężka z początku, ale potem można się wciągnąć i nie wiesz kiedy skończysz, ja tak miałem. Ciekawe doświadczenia z przecięcia regilii i mitu.

Książka wydaje się gruba i ciężka z początku, ale potem można się wciągnąć i nie wiesz kiedy skończysz, ja tak miałem. Ciekawe doświadczenia z przecięcia regilii i mitu.

Elegancka książka w duchu Junga i antropologii.

Elegancka książka w duchu Junga i antropologii.

Książka zapewne wartościową, ale nie dałam rady jej strawić. Choć bardzo się starałam... :(

Książka zapewne wartościową, ale nie dałam rady jej strawić. Choć bardzo się starałam... :(

Książka nie dla każdego - świadczą o tym opinie typu: "nudna".
Powstała w czasach(1949!),gdy ludzie potrafili wyczerpać temat, nie było internetu, a po wszelkie informacje trzeba było przekopywać się przez miliony bibliotek.

Opowieść o każdym z nas - osobno, o nas - ludziach - ogólnie, o naszych wewnętrznych ukrytych potrzebach, o religii.
Autor najpierw zaopatruje nas w znajomość etapów, które są wspólne dla każdego opowiadania, mitu, niezależnie od okresu powstawania, wyznawanych religii i cywilizacji. (W tym tkwi geniusz autora, widzi linie, gdzie wszyscy dookoła widzą tylko kropki)
Tymi etapami są: odsunięcie się od świata, dotarcie do źródła mocy i krzepiący życie powrót w chwale. Oczywiście w książce jest to dobitniej opisane i opatrzone dziesiątkami przykładów mitów z różnych stron świata i całym bogactwem zdjęć.
Tak jak nie można interpretować postępowań Hebrajczyków z Biblii wobec innych ludów, bo trzeba mieć znajomość ówczesnych zwyczajów i ówczesnej "normalności", tak niewybaczalnym jest oceniać to arcydzieło w kontekście dzisiejszego pióra.
Pozwolę sobie na prezentację krótkiego fragmentu, które unaocznia, jak bardzo jest to szerokie dzieło:

"ideę, zgodnie z którą przekroczenie magicznego progu jest przejściem do sfery odrodzenia, symbolizuje znany na całym świecie obraz brzucha wieloryba, który kojarzy się z łonem. Bohater zamiast pokonać siłę stojącą na straży progu albo zyskać jej przychylność, zostaje połknięty i wessany przez nieznane, co sprawia wrażenie, że zginął. (...) wśród Zulusów krąży opowieść o dwojgu dzieci i ich matce połkniętych przez słonia. (...) irlandzki heros, został połknięty przez potwora o nieokreślonym kształcie (...) czerwony kapturek, połknięty przez wilka (...) a wszyscy greccy bogowie, z wyjątkiem Zeusa zostali połknięci przez ojca Kronosa.(...)
Zamiast wydostać się na zewnątrz bohater przenika do wewnątrz po to, by narodzić się na nowo. (...) wnętrze świątyni, brzuch wieloryba, niebiańska dziedzina są jednym i tym samym. Dlatego właśnie wejść i dróg do świątyń strzegą ogromne chimery i smoki."

Tego typu analizy omawiają szczegółowo wszystkie alegorie mitów.

Książka nie dla każdego - świadczą o tym opinie typu: "nudna".
Powstała w czasach(1949!),gdy ludzie potrafili wyczerpać temat, nie było internetu, a po wszelkie informacje trzeba było przekopywać się przez miliony bibliotek.

Opowieść o każdym z nas - osobno, o nas - ludziach - ogólnie, o naszych wewnętrznych ukrytych potrzebach, o religii.
Autor najpierw zaopatruje nas w...

To jest jedna z niewielu książek, do których mam ochotę wrócić i przeczytać je ponownie. I to już teraz, zaraz. Zwyczajnie powtórzyć lekturę od deski, do deski; zrozumieć ją lepiej i zapamiętać. Żałuję że w przeciwieństwie do „Traktatu o historii religii” Mircei Eliadego, nie robiłem odręcznych notatek, które pozwoliłyby mi znów, choćby po trosze, zagłębić się w tej niezwykle frapującej syntezie światowego mitu. Książka jest i była fenomenem na skalę światową, niemniej jednak Campbellowi wytknięto też niemało różnego rodzaju błędów. Moje zdaniem? Pal licho błędy! – ogólne wrażenie jest bowiem przytłaczające, a tezy autora, co widać po współczesnych reinterpretacjach, jak najbardziej aktualne. Czytając „Bohatera…” niejednokrotnie przeżywałem duchowe „WOW” i prędko chwyciłem za ołówek byleby tylko zaznaczać co bardziej soczyste kawałki. Patrzcie chociażby na ten fragment, dotyczący drogi bohatera i tego, dokąd ona finalnie prowadzi:

"Problem bohatera zdążającego na spotkanie z ojcem polega na otwarciu duszy poza granice przerażenia na tyle szeroko, by dojrzał on do zrozumienia, że porażające, szalone tragedie tego ogromnego i bezwzględnego wszechświata są całkowicie usprawiedliwione wobec majestatu Bytu. Bohater przekracza życie z jego osobliwą zaćmą, uniemożliwiającą dostrzeżenie tego, co najistotniejsze, i na chwile wznosi się tak wysoko, że może przelotnie ujrzeć źródło wszystkiego. Widzi twarz ojca, rozumie – i obaj są pogodzeni”
(J. Campbell, Bohater o tysiącu twarzy, str. 124)

Takie i tym podobne cytaty gęsto zaludniają karty dzieła amerykańskiego antropologa, a po przeczytaniu każdego z nich zamierałem na chwilę, starając się dojść do ładu z tym, co właśnie przeczytałem… po czym myślałem dalej i niemal organicznie czułem, jak w moim mózgu tworzą się kolejne połączenia między neuronami, oddalając mnie odrobinę od szarego widma choroby Alzheimera. Mógłbym na łamach tej recenzji wstawić jeszcze kilkadziesiąt takich inspirujących cytatów, ale po cóż mam odbierać kolejnym czytelnikom frajdę z odkopywania ich na własną rękę. Jedyne co mogę zrobić w tym momencie to poradzić – zaopatrzcie się w ołówek!

Prywatnie nadałem książce Campbella zaszczytny tytuł strażnika mojej szafki nocnej, gdzie razem z „Traktatem o historii religii” Mircei Eliadego, będzie czuwał nad moim spokojnym snem (i wiem że zawsze tam będzie w przypadku gdybym obudził się z nagłym pragnieniem… wiedzy).

Więcej jak zawsze na:

https://librumlegens.wordpress.com/2021/08/31/joseph-campbell-bohater-o-tysiacu-twarzy/

To jest jedna z niewielu książek, do których mam ochotę wrócić i przeczytać je ponownie. I to już teraz, zaraz. Zwyczajnie powtórzyć lekturę od deski, do deski; zrozumieć ją lepiej i zapamiętać. Żałuję że w przeciwieństwie do „Traktatu o historii religii” Mircei Eliadego, nie robiłem odręcznych notatek, które pozwoliłyby mi znów, choćby po trosze, zagłębić się w tej...

Książka nudna i napisana takim też językiem. "Potęga Mitu" o wiele lepsza.

Książka nudna i napisana takim też językiem. "Potęga Mitu" o wiele lepsza.